10.6. Rzeczowy majątek trwały
Rzeczowy majątek trwały wykazywany jest według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonego o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa rzeczowych aktywów trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o koszty bezpośrednio związane zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. W skład kosztu wchodzi również koszt wymiany części składowych maszyn i urządzeń w momencie poniesienia, jeśli spełnione są kryteria rozpoznania. Koszty poniesione po dacie oddania rzeczowego aktywa trwałego do używania, takie jak bieżące koszty konserwacji i napraw, obciążają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia. Rzeczowe aktywa trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe będące pozycjami o istotnej wartości, do których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności. Każdorazowo, przy wykonywaniu przeglądu, koszt przeglądu jest ujmowany w wartości bilansowej rzeczowych aktywów trwałych, jeżeli są spełnione kryteria ujmowania i rozliczany jest do następnego planowanego remontu okresowego.
Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego składnika aktywów, wynoszący:
| Typ | Okres |
|---|---|
| Budynki i budowle | 25 – 100 lat |
| Urządzenia techniczne i maszyny, w tym: | 10 – 30 lat |
|
15 – 25 lat |
|
2 – 5 lat |
| Środki transportu | 5 – 10 lat |
| Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe | 5 – 10 lat |
Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta z bilansu po dokonaniu jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów z bilansu (obliczone jako różnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaży netto, a wartością bilansową danej pozycji) są ujmowane w rachunku zysków i strat w okresie, w którym dokonano usunięcia.
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie dotyczą składników będących w toku budowy lub montażu i są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia. Rzeczowe aktywa trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy tj. do momentu, w którym stają się dostępne do użytkowania.
Wartość końcową, okres użytkowania oraz metodę amortyzacji składników aktywów weryfikuje się corocznie i w razie konieczności – koryguje z efektem od początku następnego roku obrotowego.