37.2. Zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych
Na dzień 31.12.2023 r., Grupa posiadała następujące kontrakty zabezpieczające, do których zastosowano rachunkowość zabezpieczeń.
Poniższe pozycje dotyczące transakcji zabezpieczenia cen zakupu aluminium zostały rozpoznane jako składnik kapitałów własnych na dzień 31.12.2023 r.:
Data realizacji | Wartość godziwa | Ilość ton | Wartość nominalna w tys. PLN |
Średnia cena w PLN |
---|---|---|---|---|
I kwartał 2024 | 2 898 | 8 200 | 73 420 | 8 954 |
II kwartał 2024 | 1 670 | 3 125 | 27 769 | 8 886 |
III kwartał 2024 | 299 | 575 | 5 172 | 8 995 |
Razem | 4 867 | 11 900 | 106 361 | 8 938 |
Grupa zabezpiecza się przed ryzykiem towarowym wykorzystując transakcje terminowe – kontrakty futures, swap, dla których aktywem bazowym są ceny aluminium na Londyńskiej Giełdzie Metali (LME).
W Grupie powstaje ryzyko w wyniku zakupu surowca i produktów opartych o notowania aluminium na LME. W celu ograniczania tego ryzyka zarówno w roku 2023 jak i 2022 stosowano zabezpieczenie całościowo powiązane z ryzykiem zmienności ceny aluminium. Zarządzanie ryzykiem zmienności ceny aluminium obejmuje obszar zakupów surowców oraz sprzedaży wyrobów.
W celu zabezpieczenia ceny aluminium spółki Grupy zawierają transakcje zakupu futures i swap denominowane w USD lub EUR w kwotach odpowiadających otrzymywanym zamówieniom na wyroby. Grupa Kęty S.A. (SWW) zawiera transakcje zakupu futures i swap denominowane EUR w kwotach odpowiadających otrzymanym zamówieniom z określonym maksymalnym limitem niezabezpieczonych transakcji handlowych wynoszącym 1000 ton aluminium oraz maksymalnym limitem transakcji zabezpieczających niepotwierdzone zamówienia w wysokości 1000 ton. Poziom zabezpieczeń Aluprof S.A. (SSA) wynika ze średniomiesięcznego zapotrzebowania na surowiec obliczanego na podstawie planu zakupów korygowanego ewentualnie o prognozowane zmiany poziomu sprzedaży.
Efektywność zawieranych transakcji mierzona jest przez porównanie potencjalnej zmiany wartości przyszłych zobowiązań z tytułu zakupów aluminium po zmiennej cenie i potencjalnej zmianie wartości transakcji zabezpieczających. Ponieważ baza rozliczenia w obydwu przypadkach jest ta sama, efektywność ex ante zawieranych transakcji wynosi 100 %.
Wykaz transakcji dotyczących zabezpieczenia kursów wymiany walut na 31.12.2023 roku:
Transakcje (sprzedaży) EUR za PLN
Data dostawy | Wartość godziwa w PLN | Kwota w walucie bazowej (tys. EUR) | Kwota w walucie wotowanej (tys. PLN) | Średni kurs |
---|---|---|---|---|
I kwartał 2024 | 1 662 | 5 100 | 23 893 | 4,6849 |
II kwartał 2024 | 1 134 | 3 500 | 16 488 | 4,7108 |
III kwartał 2024 | 369 | 1 200 | 5 678 | 4,7316 |
IV kwartał 2024 | 346 | 1 200 | 5 699 | 4,7491 |
Razem | 3 511 | 11 000 | 51 758 | 4,7052 |
Transakcje terminowe kupna EUR za PLN
Data dostawy | Wartość godziwa w PLN | Kwota w walucie bazowej (tys. EUR) | Kwota w walucie wotowanej (tys. PLN) | Średni kurs |
---|---|---|---|---|
I kwartał 2024 | (367) | 5 300 | 23 437 | 4,4221 |
II kwartał 2024 | 30 | 4 500 | 19 686 | 4,3747 |
Razem | (337) | 9 800 | 43 123 | 4,4003 |
Transakcje sprzedaży EUR za USD
Data dostawy | Wartość godziwa w PLN | Kwota w walucie bazowej (tys. EUR) | Kwota w walucie kwotowanej (tys. USD) | Średni kurs |
---|---|---|---|---|
Styczeń 2024 | (601) | 3 461 | 3 679 | 1,0630 |
Razem | (601) | 3 461 | 3 679 | 1,0630 |
W okresach sprawozdawczych Grupa korzystała, w celu zabezpieczenia ryzyka kursowego z transakcji forward kupna/sprzedaży walut. Kwoty i terminy rozliczenia zawieranych transakcji nie są standaryzowane i są przedmiotem indywidualnych ustaleń z bankiem. W Grupie przyjęto zasadę, że transakcje walutowe mające na celu zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych w danym miesiącu, zawierane są z datą dostawy w ostatnim dniu roboczym danego miesiąca i zamykane (poprzez zawarcie transakcji przeciwnych) w danym miesiącu lub też realizowane poprzez dostawę.
Ryzyko walutowe w Grupie powstaje w wyniku zakupu surowców i sprzedaży produktów w walutach obcych, a także w związku z zakupami rzeczowych aktywów trwałych realizowanymi w walutach obcych.
Zasady zabezpieczenia ryzyka kursowego są dostosowane do specyfiki spółek. W 2023 roku, Grupa Kęty S.A. (SWW) zawierała transakcje zabezpieczające sprzedaży EUR za PLN mające na celu ograniczenie ryzyka kursowego związanego ze sprzedażą denominowaną w EUR. Spółki SOG dokonywały transakcji mających na celu zabezpieczenie ryzyka kursowego związanego ze sprzedażą w EUR i zakupem w USD poprzez zawarcie transakcji sprzedaży EUR za USD. Aluprof S.A. (SSA) zabezpieczała ryzyko kursowe związane ze zmiennością kursów USD/PLN, GBP/PLN, EUR/PLN.
W przypadku transakcji zabezpieczających zmienność kursów USD/PLN, GBP/PLN, EUR/PLN efektywność zawartych transakcji jest stosunkiem kwoty przepływów wynikających z transakcji handlowych skorygowanych o zmiany związane z ich bieżącą wartością będącą następstwem zabezpieczanego ryzyka do przepływów wynikających z realizacji transakcji zabezpieczającej skorygowanej o zmiany związane z ich bieżącą wartością będącą następstwem zabezpieczanego ryzyka. Głównym czynnikiem nieefektywności zabezpieczenia są różnice wynikające z rzeczywistych terminów płatności w transakcjach zabezpieczanych (handlowych) a terminami transakcji ustalanymi standardowo na ostatni dzień roboczy miesiąca.